Rosmolen

Waarschijnlijk stond de rosmolen al voor 1300 aan het plein waar hij later zijn naam aan zou geven. Daarmee was het de oudste Tilburgse graanrosmolen. Hij stond ongeveer daar waar nu de huisnummers 14a en 15 zijn.

Een rosmolen werd vaak in combinatie met een windmolen opgericht, zodat er ook gemalen kon worden wanneer er geen wind was. De aandrijving gebeurde immers door een of meerdere paarden (een paard wordt ook wel ros genoemd). Daar stond echter tegenover dat het houden van paarden een dure aangelegenheid was.

De windmolen die bij deze rosmolen behoorde is veel bekender in Tilburg. Sterker: een deel van dit Teurlings molentje staat nog steeds aan het plein. En wel op dezelfde plaats als waar zijn illustere voorganger mogelijk zelfs al in 1280 stond. Bij het complex van molens, dat bekend stond als de Veldhovensche Moelen, behoorde ook een molenhuis. Dat stond op de noordwestelijke hoek van het plein, waar nu kapperszaak New Wave is gevestigd.

Op deze plattegrond uit 1865 worden zowel de rosmolen als de windmolen aangegeven.

De rode blokjes staan voor bebouwing. Het kleine rode blokje ten noorden van het plein is de rosmolen. Ten zuiden, bij het kruis, staat de windmolen. Het rode blok ten westen van het plein is het molenhuis.

Bron: www.atlas.brabant.nl

Het molencomplex was vroeger een onderdeel van ’t Goed Enthoven, dat rond 1300 een leengoed was van de riddermatige (*)  familie Back. Deze molen wordt daarom in sommige oude akten ook wel de Enthovense molen genoemd.

(*) de staat die de rechten geeft om ridder te worden, om in de ridderstand te worden opgenomen óf de staat waarin men de rechten bezit om lid van de ridderschap te worden, om in de ridderschap te worden beschreven

Helaas zijn er geen afbeeldingen bekend van de rosmolen. Wel kunnen we op basis van bestekken en ooggetuigenverklaringen een beschrijving geven en mogelijk daar een voorstelling bij maken.

In 1884 brandde de rosmolen volledig af nadat er brand ontstond in een schuur van de landbouwer P van den Hout uit de Hoefstraat en de vlammen via de leerlooierij van A van den Hout oversloegen. Hierna werd de rosmolen niet meer herbouwd.

Mogelijk heeft het interieur van de rosmolen er zo uit gezien

Bron: www.fietsenindeachterhoek.nl

==========================================================================  

Bronvermelding:

Molens, maalderijen en meelfabrieken in Tilburg - Ad Vorselaars en Jan Scheirs